انکوباتور دستگاهی است که یک محیط ایزوله، کنترل شده و بدون باکتری را برای کشت سلول و بافت ایجاد می کند و از جمله تجهیزاتی است که امکان تنظیم دما، رطوبت، میزان اکسیژن و دی اکسید کربن را برای ایجاد شرایط خاص در اجرای یک فرآیند فراهم می کند. دستگاه های انکوباتور دارای کاربرد ها و اندازه های مختلف و همچنین طیف وسیعی از امکانات می باشند.

کاربرد های انکوباتور
در بسیاری از زمینه های تحقیقاتی از قبیل زیست شناسی سلولی، میکروب شناسی، زیست شناسی ملکولی برای کشت سلول و باکتری استفاده می شوند . علاوه بر آن، انکوباتور ها معمولاً در طیف گسترده ای از برنامه های کاربردی مانند تحقیقات بیوشیمیایی، مطالعات خون شناسی، تحقیقات ژنتیکی، فرآورده های داروئی و مواد غذایی نیز مورد استفاده قرار می گیرند. از انکوباتور همچنین در صنایع طیور استفاده می شود. نوع دیگری از انکوباتورها در موارد پزشکی جهت رشد نوزادان نارس استفاده می‌شود.
بیشترین کاربرد انکوباتور ها در آزمایشگاه های میکروبی و از نوع انکوباتور آزمایشگاهی می باشد.چگونگی انتخاب یک انکوباتور معمولا به ظرفیت و اندازه آن بستگی دارد و در مواردی که کاربرد خاصی مد نظر باشد امکانات اضافی آن نیز در نظر گرفته می شود.
انواع انکوباتور از نظر اندازه
● مدل ایستاده در کف
● مدل اتاق
● مدل رومیزی یا Benchtop
انواع انکوباتور آزمایشگاهی
انکوباتور معمولی
این انکوباتور ها در واقع ساده ترین نوع انکوباتور در آزمایشگاه هستند که برای تأمین دمایی بالاتر از دمای محیط مورد استفاده قرار می گیرند. انکوباتور معمولی در انواع آنالوگ و دیجیتال در بازار تجهیزات آزمایشگاهی موجود می باشد.

انکوباتور یخچال دار (خنک کننده)
انکوباتور یخچال دار تجهیزی است امکان تأمین دما از چند درجه پایین تر از دمای محیط تا دمایی بالاتر از دمای محیط آزمایشگاه را دارا می باشد.

انکوباتور آزمایشگاهی دی اکسید کربن
این انکوباتور ها علاوه بر توانایی کنترل دما امکان کنترل رطوبت و pH محیط را نیز از طریق انتشار گاز دی اکسید کربن دارا می باشند، به گونه ای که معمولا حفظ شرایط با نگه داشتن سطح رطوبت روی 95% و سطح دی اکسید کربن روی 5% انجام می گیرد.

انکوباتور شیکر دار آزمایشگاهی
انکوباتور شیکر دار نوع دیگری از انکوباتور های آزمایشگاهی می باشد که علاوه بر کنترل دمای درون محفظه، امکان بهم خوردن محلول به صورت اوربیتالی و یا دورانی را نیز در صورت لزوم مهیا می کند.
چگونه از انکوباتور نگهداری کنیم؟
• باید آنها را ماهانه با محلول صابون تمیز و در صورت نیاز ضدعفونی کنید.
• هنگامی که دمای انکوباتور بدون دی اکسید کربن بیش از حد مجاز بود ، فوراً کارشناس فنی را مطلع کنید و سپس طبق گفته های زیر عمل کنید.
• کلید های روشن یا خاموش دستگاه، پریز و منبع برق را کنترل کنید.
• دمای تنظیمی را هم کنترل کنید.
• اگر باز هم دستگاه شروع به کار نکرد، به سرویس دهنده اطلاع دهید.
• نظافت و تعویض سیلندر دی اکسید کربن باید در جدول های مربوط به خود ثبت شود.
رعایت ایمنی و کار با انکوباتور
• برای جلوگیری از هرگونه حادثه مخاطره آمیز، سیستم برق رسانی را مطابق با توان و ولتاژ مصرفی تنظیم کنید.
• به نکات دفترچه راهنما برای تنظیم فشار و دما در زمان مربوطه توجه کنید.
• استفاده از دستکش و در صورت لزوم استفاده از محافظ صورت برای جلوگیری از برخورد بخار با صورت، در هنگام کار یا بعد از اتمام کار ضروری است.
• کپسول های دی اکسید کربن را بصورت ایستاده دیوار یا زنجیر، محکم ببنید. هنگامی که کار دستگاه با سیلندر ها تمام شد،
درپوش ها و سوپاپ ها را محکم بسته، سیلندرها را هرگز در وضعیت افقی قرار ندهید، سیلندرهای خالی موجود در آنها را با زنجیر محکم ببندید.
• هیچگاه سیلندرهای گاز را در دمای بیشتر از 52 درجه سانتی گراد نگهداری نکنید.